در سلسله مطالبی که در مورد رادیوهای اسپرانتو گفته شد ، به این موضوع اشاره شد که رادیوهای چین،کوبا،لهستان، ایتالیا، و واتیکان پنج رادیویی هستند که از طریق امواج کوتاه و در محدوده ی جغرافیایی وسیعی به اسپرانتو سخن می گویند.
و در همین راستا تا به حال سه مورد از آن ها یعنی چین ، لهستان و کوبا معرفی گردیدند و برای ادامه ی این مبحث و بسته شدن پرونده ی رادیوهای موج کوتاه باید به معرفی رادیوهای ایتالیا و واتیکان بپردازم.
اما در فاصله ی نوشتن آن مطالب و زمان حال دو رویداد ناگوار و البته بسیار تعجب آور در دنیای رادیوهای اسپرانتو روی داده است.
رویداد اول آن که در تاریخ هشتم ژانویه 2007 آخرین برنامه ی بخش اسپرانتوی رادیو لهستان بر روی امواج کوتاه پخش شد و از آن تاریخ به بعد بنا بر تصمیم مسولان جدید رادیو، برنامه های اسپرانتوی این رادیو فقط از طریق اینترنت و به صورت پادکست قابل شنیدن است؟!
و این هم نشانی پادکست رادیو لهستان ، که در آن بایگانی برنامه های ده روز اخیر قابل دانلود است و علاوه بر آن این سایت دارای بخشی برای نمایش عکس های گوناگونی است که شنوندگان به رادیو ارسال می دارند.
http://www.polskieradio.pl/eo/
http://www.polskieradio.pl/podcast/39/podcast.xml
بنا بر این رادیو اسپرانتوی لهستان از جرگه ی رادیوهای موج کوتاه خارج گردید ولی خوشبختانه هنوز در میان رادیوهای اینترنتی و پادکست ها مقام و فعالیت مناسبی دارد.
البته باید خاطر نشان کرد که در ابتدا قرار بود آخرین برنامه ی رادیو لهستان در 15 دسامبر 2006 (هم زمان با سالروز تولد دکتر زامنهوف ) پخش گردد که به دلیل اعتراض فراوان اسپرانتودانان تا هشتم ژانویه 2007 به تاخیر افتاد.
و اما رویداد دوم ناگوارتر از اولیست.
در روز شنبه 29 سپتامبر 2007 ، اسپرانتودانان برای آخرین بار شنونده ی بخش اسپرانتوی رادیو ایتالیا گردیدند. چرا که بنا بر تصمیم مسولان این رادیو بسیاری از برنامه های زبان های خارجی این رادیو تعطیل گردید و اسپرانتو که تنها بهره ی آن از رادیو ایتالیا هفته ای نیم ساعت بود و از سال 1935 همزمان با برپایی کنگره ی اسپرانتو در رم به اسپرانتو سخن می گفت نیز قربانی این تصمیم گردید و نه تنها پخش آن از طریق موج کوتاه که از طریق اینترنت و ماهواره نیز قطع گردید و بخش اسپرانتو رادیو ایتالیا به جمع" رادیوهای خاموش" پیوست.رادیوهایی که روزگاری، سالیان سال صدای گرم آن ها نوازشگر گوش شنوندگان مختلف خود در کشورهای گوناگون بوده و حال به دلیل حسادت و یا عدم درک مسولان خود به خاموشی گراییدند. در این زمره علاوه بر آخرین قربانی یعنی رادیو ایتالیا می توان به رادیوهای اتریش، سوییس، استونی ، زاگرب ، بوسنی ، مسکو و .... اشاره کرد.
بنا بر آن چه گفته شد معرفی رادیو ایتالیا می ماند برای بعد ؛ در بخش " رادیوهای خاموش "
اینک تنها سه رادیوی اسپرانتو زبان هستند که از طریق امواج کوتاه و در گستره ی جغرافیایی وسیعی به اسپرانتو سخن می گویند. گل سر سبد آن ها رادیو بین المللی چین و سپس رادیوهای کوبا و واتیکان.